Jak zrobić taras betonowy z kostki? Jaka powinna być kolejność prac?

Budowa tarasu na gruncie z płyt betonowych umożliwia pełne wkomponowanie nawierzchni wypoczynkowej w ogrodową zieleń oraz dopasowanie zarówno do nowoczesnej, jak i bardziej klasycznej stylistyki sąsiadującego budynku.

W strefie wypoczynkowej doskonale sprawdzają się płyty betonowe przeznaczone do tej przestrzeni. Najczęściej stosuje się je na nawierzchniach tarasowych oraz balkonowych. Z powodzeniem można je wykorzystać również w innych przestrzeniach ogrodowych. Stanowią ciekawe rozwiązanie ścieżek ogrodowych, wejść do budynków, placów oraz przestrzeni typu patio. Planując powierzchnie z płyt tarasowych, należy jednak mieć na uwadze, że ze względu na ich niewielką grubość są przeznaczone wyłącznie dla ruchu pieszego.

Na podstawie osobistych preferencji właściciela należy określić wielkość tarasu. Najlepiej prezentują się przestrzenie wypoczynkowe dostosowane proporcjonalnie do rozmiaru działki. Warto jednak pamiętać, że ze względów funkcjonalnych zaleca się, by powierzchnia wynosiła co najmniej 10 m². Optymalna wielkość to 12–16 m². Taka przestrzeń pozwala na wygodne ustawienie mebli i swobodne poruszanie się w obrębie tarasu.

Wybierając wzór tarasu, pamiętajmy, że najbardziej praktyczne są duże, proste desenie. Im mniej fug, tym łatwiej ustawić i przesuwać meble czy grill. Projekt określający parametry nawierzchni z płyt powinien także zawierać informacje dotyczące wykończenia brzegowego. To, jakie elementy brzegowe wybierzemy, zależy od kształtu tarasu i wysokości posadowienia nawierzchni.   Tarasy usytuowane ponad poziomem terenu można obramować na wiele różnych sposobów – wszystko zależy od gustu i oczekiwań odbiorcy. Doskonale w tym celu sprawdzają się skalniaki, systemy tarasowych kwietników o zróżnicowanych wysokościach, proste murki lub schody – jeśli istnieje taka potrzeba komunikacyjna.

Odpowiednio przygotowane podłoże chroni nawierzchnię przed szkodliwym działaniem obciążeń i mrozu, zapewniając jej sztywność, stabilność i estetyczny wygląd.

Prace brukarskie należy rozpocząć od wytyczenia położenia, kształtu oraz wysokości konstrukcji nawierzchni. Aby określić górną krawędź płyt, stosuje się metalowe lub drewniane kołki, które wbija się w teren, a następnie przeciąga przez nie sznurek. Kształt i położenie należy sprecyzować poprzez wyznaczenie na podłożu punktów orientacyjnych.

Przygotowanie podłoża na gruncie naturalnym rozpoczynamy od korytowania. Ten etap prac polega na usunięciu humusu i gruntu rodzimego na głębokości około 20–30 cm. Następnie ubija się teren wykopu ubijakiem lub zagęszczarką.

Kolejny krok to wyrównanie powierzchni oraz ukształtowanie jej zgodnie z niweletą planowanej posadzki z płyt. W tym momencie wykonujemy również właściwe spadki, linie odwadniające oraz kształtujemy poziomy przebieg nawierzchni.

Wielkość spadku poprzecznego i podłużnego zależy od planowanego odwodnienia. Nachylenie na powierzchni standardowo wynosi od 0,5–3%, czyli odpowiednio należy wykonać obniżenie o 0,5 do 3 cm na 1 m.

W przypadku powierzchni stykających się z pionowym murem podbudowa musi mieć spadek 2–3% w kierunku od muru, w przeciwnym razie powstanie woda zastoinowa. Dodatkowo strefę cokołu należy pokryć wodoodpornym tynkiem, który zabezpiecza się folią strukturalną. Folię należy wyłożyć co najmniej do górnej krawędzi płyt tarasowych. By zapobiec przenikaniu nieczystości z gruntu na płyty, należy użyć geowłókniny. Materiał wykłada się bezpośrednio na ubitą powierzchnię podłoża.

Do budowy wodoprzepuszczalnej warstwy mrozoodpornej stosuje się kruszywo łamane o frakcji 0–31,5 mm. Grubość warstwy powinna wynosić od 10 do 30 cm. Warstwę mrozoodporną wyrównujemy i zagęszczamy wibratorem płytowym. W zależności od wysokości ułożenia tarasu można wykonać kilka warstw nośnych, grubość każdej z nich to 10–20 cm. Kolejną czynnością jest wykonanie  podsypkę. W tym celu stosuje się piaski o ziarnie 0–4, 0–5 lub 0–8 mm. Podsypka powinna mieć grubość od 3 do 5 cm. Podsypki nie należy zagęszczać.

Chcąc uzyskać harmonijną powierzchnię, jednocześnie powinno się układać płyty z trzech różnych palet. Przy zdejmowaniu płyt z palety należy uważać, by nie porysować ich powierzchni i nie uszkodzić krawędzi. Odpowiednią wysokość płyt oraz właściwe kąty i linie pomagają utrzymać linki oraz punkty orientacyjne określone podczas wyznaczania powierzchni.  . Niedopuszczalne jest, tak zwane, układanie „na styk” – płyta do płyty – ponieważ powoduje odpryskiwanie krawędzi. Ponadto istnieje niebezpieczeństwo powstawania wykwitów i osadzania się kamienia na krawędziach poszczególnych elementów. Woda przenikająca przez fugi do płyt trudno wysycha i pozostawia nieestetyczne odbarwienia.

Powierzchnia płyt powinna mieć taki sam spadek jak podłoże, tzn. 2 do 3%. W przeciwnym razie woda opadowa pozostaje na posadzce i tworzy kałuże. W celu uzyskania równej płaszczyzny, płyty ogrodowe dobija się gumowym młotkiem. Najlepiej wybrać biały, gdyż taki nie zostawia zabrudzeń. Gdy zachodzi konieczność przycinania płyt, używamy szlifierki kątowej. Bezpośrednio po cięciu elementy zmywamy wodą. Zaschnięty pył jest bardzo trudny do usunięcia.

Na gruncie naturalnym zalecamy fugę  piaskową. Materiałem do fugowania mogą być piaski płukane o frakcji 0–2 mm. Fugi uzupełniamy aż do momentu, gdy zostaną całkowicie wypełnione.

Jeśli taras na gruncie ma mieć drewniane zadaszenie, konieczne jest odpowiednie posadowienie słupów wsporczych. Ta część prac może zostać zrealizowana na etapie przygotowywania podłoża pod kostkę lub w późniejszym czasie. W drugim przypadku będzie konieczne rozebranie fragmentów nawierzchni. Wykonanie drewnianego zadaszenia tarasu najlepiej zlecić profesjonalnej ekipie, która określi wielkość zakładanych obciążeń, dobierze wymiary przekrojów poprzecznych poszczególnych elementów oraz zaplanuje odpowiednie rodzaje połączeń pomiędzy nimi.